Phân biệt các kiểu dinh dưỡng ở vi sinh vật

Các kiểu dinh dưỡng của vi sinh vật 

Căn cứ vào dạng năng lượng sử dụng người ta có thể chia làm các loại vi sinh vật:

- Các cơ thể quang tự dưỡng (photoautotrophic) hay quang dưỡng vô cơ (photolithotrophic) có thể chuyển năng lượng ánh sáng thành năng lượng trao đổi chất (ATP) và chất có tính khử (NADPH₂). CO₂ là nguồn carbon chủ yếu, H₂O hay H₂S là chất cho điện tử. 

Có thể gặp những vi khuẩn quang hợp thải ôxy giống như cây xanh, đại diện là các loài vi khuẩn lam (Spirulina, Anabaena, Nostoc…). Các tảo đơn bào quang hợp không thải ôxy như các vi khuẩn lục thuộc họ Chlorobacteriaceae (Chlorobium, Thiosulfatophilum...),  đây là những vi khuẩn quang dưỡng vô cơ kị khí với H₂S hoặc S₂O₃^2- làm chất cho điện tử.

Các vi khuẩn lưu huỳnh màu tía thuộc bộ  Thiorhodobacteriales như Chromatium, những vi khuẩn này có khả năng phát triển trên môi trường muối vô cơ như nhiều loại cây xanh, đây là những vi khuẩn kị khí quang dưỡng vô cơ khi có mặt trong môi trường S hoặc H₂S.

- Các vi khuẩn quang dị dưỡng (photoheterotrophic) hay quang dưỡng hữu cơ (photoorganotrophic), sử dụng ánh sáng làm nguồn năng lượng và hợp chất hữu cơ làm nguồn carbon, như các vi khuẩn màu tía không lưu huỳnh thuộc bộ Athiorhodobacteriales, họ Athiorhodaceae, các loài thuộc giống Rhodospirillum. Những vi khuẩn này thiên về vi hiếu khí, là những vi khuẩn quang dưỡng hữu cơ, không có khả năng phát triển với H2S là chất cho electron độc nhất, chất cho electron của chúng là acetate, succinate hay hydro.

- Các vi khuẩn hóa dưỡng vô cơ (Chemolithotrophic) hay hóa tự dưỡng  (Chemoautotrophic) sử dụng năng lượng  được tạo thành từ các phản ứng hóa học và CO₂ làm nguồn carbon.

Năng lượng có được là nhờ ôxy hóa các hợp chất vô cơ như NH₄⁺, NO₂^-, H₂, H₂S, S, S₂O₃^2-, Fe²⁺... Chúng hình thành một nhóm rất hạn chế tham gia vào các chu trình vật chất sống  ở trong  đất và nước như Hydrogenomonas ôxy hóa hydro, Nitrosomonas ôxy hóa NH₃, Nitrobacter ôxy hóa nitrite, Thiobacillus ôxy hóa các hợp chất khử của lưu huỳnh... 

- Các cơ thể hóa dị dưỡng (Chemoheterotrophic) hay hóa dưỡng hữu cơ (Chemoorganotrophic) bao gồm các vi khuẩn, vi nấm, động vật nguyên  sinh, động vật, chúng sử dụng năng lượng hóa học và một cơ chất hữu cơ làm nguồn carbon chủ yếu. Một nhóm lớn các vi khuẩn hóa dưỡng hữu cơ là những vi sinh vật gây bệnh rất được chú ý trong Y học, các vi khuẩn tạp nhiễm vào thức ăn, các vi khuẩn được sử dụng trong công nghiệp để tổng hợp các chất kháng sinh, các loại vitamin, các amino acid...