Các kiểu dinh dưỡng của vi sinh vật
Căn cứ vào dạng năng lượng sử dụng người ta có thể chia làm
các loại vi sinh vật:
- Các cơ thể quang tự dưỡng (photoautotrophic) hay quang dưỡng
vô cơ (photolithotrophic) có thể chuyển năng lượng ánh sáng thành năng lượng
trao đổi chất (ATP) và chất có tính khử (NADPH2). CO2 là
nguồn carbon chủ yếu, H2O hay H2S là chất cho điện tử.
Có thể gặp những vi khuẩn quang hợp thải ôxy giống như cây
xanh, đại diện là các loài vi khuẩn lam (Spirulina, Anabaena, Nostoc…). Các tảo
đơn bào quang hợp không thải ôxy như các vi khuẩn lục thuộc họ Chlorobacteriaceae
(Chlorobium, Thiosulfatophilum...), đây
là những vi khuẩn quang dưỡng vô cơ kị khí với H2S hoặc S2O32-
làm chất cho điện tử.
Các vi khuẩn lưu huỳnh màu tía thuộc bộ Thiorhodobacteriales như Chromatium, những vi
khuẩn này có khả năng phát triển trên môi trường muối vô cơ như nhiều loại cây
xanh, đây là những vi khuẩn kị khí quang dưỡng vô cơ khi có mặt trong môi trường
S hoặc H2S.
- Các vi khuẩn quang dị dưỡng (photoheterotrophic) hay quang
dưỡng hữu cơ (photoorganotrophic), sử dụng ánh sáng làm nguồn năng lượng và hợp
chất hữu cơ làm nguồn carbon, như các vi khuẩn màu tía không lưu huỳnh thuộc bộ
Athiorhodobacteriales, họ Athiorhodaceae, các loài thuộc giống Rhodospirillum.
Những vi khuẩn này thiên về vi hiếu khí, là những vi khuẩn quang dưỡng hữu cơ,
không có khả năng phát triển với H2S là chất cho electron độc nhất, chất cho
electron của chúng là acetate, succinate hay hydro.
- Các vi khuẩn hóa dưỡng vô cơ (Chemolithotrophic) hay hóa tự
dưỡng (Chemoautotrophic) sử dụng năng lượng được tạo thành từ các phản ứng hóa học và CO2
làm nguồn carbon.
Năng lượng có được là nhờ ôxy hóa các hợp chất vô cơ như NH4+,
NO2-, H2, H2S, S, S2O32-,
Fe2+... Chúng hình thành một nhóm rất hạn chế tham gia vào các chu
trình vật chất sống ở trong đất và nước như Hydrogenomonas ôxy hóa hydro,
Nitrosomonas ôxy hóa NH3, Nitrobacter ôxy hóa nitrite, Thiobacillus
ôxy hóa các hợp chất khử của lưu huỳnh...
- Các cơ thể hóa dị dưỡng (Chemoheterotrophic) hay hóa dưỡng
hữu cơ (Chemoorganotrophic) bao gồm các vi khuẩn, vi nấm, động vật nguyên sinh, động vật, chúng sử dụng năng lượng hóa
học và một cơ chất hữu cơ làm nguồn carbon chủ yếu. Một nhóm lớn các vi khuẩn
hóa dưỡng hữu cơ là những vi sinh vật gây bệnh rất được chú ý trong Y học, các
vi khuẩn tạp nhiễm vào thức ăn, các vi khuẩn được sử dụng trong công nghiệp để
tổng hợp các chất kháng sinh, các loại vitamin, các amino acid...
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét